IRIS: Παράταση ενός μήνα για την υποχρεωτική εφαρμογή από τις επιχειρήσεις

Παράταση ενός μήνα δίνει το υπουργείο Οικονομικών στην υποχρεωτική εφαρμογή του συστήματος IRIS από τις επιχειρήσεις, μεταθέτοντας την έναρξη για την 1η Δεκεμβρίου 2025, με νομοθετική διάταξη που έχει συμπεριληφθεί στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο.

Σχετικό αίτημα είχαν διατυπώσει οι επαγγελματικοί και εμπορικοί φορείς της χώρας, καθώς πλησίαζε η ημερομηνία ενεργοποίησης της υποχρεωτικής αποδοχής πληρωμών μέσω του συστήματος IRIS από όλες τις επιχειρήσεις. Παράγοντες της αγοράς προειδοποιούσαν ότι η πλήρης εφαρμογή του μέτρου από την 1η Νοεμβρίου 2025 ενδέχεται να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα, ζητώντας από το υπουργείο Οικονομικών να μεταθέσει την έναρξή του.

Το αίτημα τελικά έγινε δεκτό, και το ΥΠΟΙΚ ενσωμάτωσε στο νομοσχέδιο ρύθμιση που δίνει παράταση ενός μήνα.

Το νέο πλαίσιο και οι κυρώσεις

Το νέο πλαίσιο προβλέπει ότι κάθε επιχείρηση, ανεξαρτήτως μεγέθους ή κλάδου, θα πρέπει να μπορεί να δέχεται πληρωμές μέσω IRIS, είτε μέσω POS, είτε με QR code που θα συνδέεται με τον φορολογικό μηχανισμό ή με πάροχο ηλεκτρονικής τιμολόγησης.

Η ρύθμιση συνοδεύεται από βαριές κυρώσεις για όσους δεν συμμορφωθούν: 10.000 ευρώ για επιχειρήσεις με απλογραφικά βιβλία και 20.000 ευρώ για όσες τηρούν διπλογραφικά.

Προβλέπεται πάντως μείωση κατά 50% των προστίμων για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε μικρούς οικισμούς ή σε νησιά με περιορισμένο πληθυσμό, εφόσον δεν αποτελούν τουριστικούς προορισμούς.

Τεχνικά εμπόδια και καθυστερήσεις

Επιμελητήρια και επαγγελματικοί σύλλογοι προειδοποιούν ότι η αγορά δεν είναι ακόμη σε θέση να υποστηρίξει το νέο σύστημα.

Όπως αναφέρει σε επιστολή του το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΒΕΘ) προς το υπουργείο Οικονομικών και την ΑΑΔΕ, πολλές επιχειρήσεις δεν έχουν ολοκληρώσει τις απαραίτητες τεχνικές προσαρμογές.

«Η μετάβαση απαιτεί χρόνο και υποδομές που σήμερα δεν υπάρχουν. Σε διαφορετική περίπτωση, χιλιάδες επαγγελματίες θα κινδυνεύσουν να τιμωρηθούν χωρίς δική τους υπαιτιότητα», σημειώνει ο πρόεδρος του ΒΕΘ, Μάριος Παπαδόπουλος.

Ανάλογη θέση εκφράζει και το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΕΑ), το οποίο επισημαίνει ότι η επιτυχία του εγχειρήματος προϋποθέτει πρώτα την τεχνική ωριμότητα των τραπεζικών συστημάτων.

Ο πρόεδρός του, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, τονίζει πως «οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να επιβαρύνονται για αδυναμίες που δεν ελέγχουν» και ζητεί «μια εύλογη παράταση ώστε να αποφευχθεί νέος κύκλος αναστάτωσης στην αγορά».

Οικονομικό κόστος για τις μικρές επιχειρήσεις

Πέρα από τις τεχνικές δυσκολίες, οι επαγγελματίες αναδεικνύουν και την οικονομική διάσταση του θέματος.

Η αναβάθμιση των συστημάτων πληρωμών και των POS εκτιμάται ότι θα κοστίσει από 500 έως 1.500 ευρώ ανά επιχείρηση, ποσό που θεωρείται απαγορευτικό για πολλούς μικρούς επαγγελματίες.

«Η πολιτεία πρέπει να υποστηρίξει την ψηφιακή προσαρμογή, προσφέροντας επιδοτήσεις ή προγράμματα ενίσχυσης, όπως συνέβη με τα POS», δηλώνει ο κ. Χατζηθεοδοσίου.

Στο αίτημα για παράταση έχει προστεθεί και η Συντεχνία Αρτοποιών Αθηνών, Προαστίων και Περιχώρων, η οποία ζητά μεταβατικό διάστημα, προκειμένου οι επιχειρήσεις του κλάδου να προσαρμοστούν στις νέες ψηφιακές απαιτήσεις.

Με τη νομοθετική ρύθμιση, το Υπουργείο Οικονομικών δίνει ένα μικρό αλλά κρίσιμο περιθώριο ενός μήνα στις επιχειρήσεις, με στόχο την ομαλή μετάβαση στο νέο καθεστώς. Τα όρια συναλλαγών μέσω IRIS παραμένουν ίδια: 500 ευρώ ημερησίως για πληρωμές μεταξύ ιδιωτών ή προς επαγγελματίες, με ημερήσιο ανώτατο όριο 1.000 ευρώ. Από τον Ιανουάριο του 2026, τα όρια προβλέπεται να αυξηθούν στα 1.000 ευρώ ημερησίως και στα 5.000 ευρώ μηνιαίως για ιδιώτες, στο πλαίσιο της σταδιακής διεύρυνσης της χρήσης του συστήματος.